Inbreng van de ChristenUnie bij de Kadernota 2012

Voorzitter,

Vorig jaar begonnen we onze bijdrage dat Lansingerland zich in zwaar financieel weer bevond. Nu zijn we een jaar verder en die situatie is niet anders, sterker nog het wordt steeds moeilijker om een sluitende begroting te krijgen. De oorzaken zijn genoegzaam bekend: vertraging in de woningbouw en in de afzet van bedrijfsterreinen en de rentelasten m.b.t. de grondexploitaties.

Het gevolg van de financiële crisis voltrekt zich landelijk maar straalt ook flink uit naar Lansingerland. Het is daarom zeer te waarderen, zeker van de oppositiepartijen, dat in deze moeilijke tijden, de partijen bereid zijn om over hun schaduw te springen. Dat is landelijk gebeurd en het laat zich aanzien dat het ook vanavond gebeurt als wij hopelijk raadsbreed een amendement aannemen onder de naam zomerakkoord. Het is bijzonder dat alle partijen het eens zijn dat de financiële situatie in Lansingerland van ons vraagt om extra te bezuinigingen om zo te komen tot een sluitende begroting voor de jaren 2013 en 2014. Dat zal wellicht om pijnlijke keuzes vragen. Ook de ChristenUnie kan en zal daar niet voor weglopen.

Het uitspreken van deze gezamenlijke wens is een uitstekend begin maar om het vervolgens ook om te zetten in feitelijke bezuinigingsmaatregelen is nog niet zo simpel. Er zal nog heel wat water door de Rotte stromen voordat we het daarover eens zijn.

Dat is ook logisch want de verschillende politieke partijen hebben eigen politieke prioriteiten en zullen verschillende accenten leggen.

Het zal u niet vreemd in de oren klinken dat de ChristenUnie het accent legt om op te komen voor de meest kwetsbaren in de samenleving, de echte minima en de mensen met een beperking. Het is nu al een zorgelijk signaal dat voedselbanken het klantenbestand zien groeien en bovendien het steeds moeilijker krijgen om voldoende voedsel te verzamelen.  Bij alle vormen van bezuinigingen of lastenverzwaring zullen we de zwakkeren in de samenleving in ons achterhoofd houden.

Als nu blijkt dat het pakket aan maatregelen onvoldoende blijkt te zijn om te komen tot een sluitende (meerjaren) begroting dan is voor de ChristenUnie, en dat zal niet voor iedereen als muziek in de oren klinken, en ik zeg daarbij met nadruk als laatste middel, ook bespreekbaar zijn een eventuele verhoging van de OZB onder het bekende motto ‘de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten’.

Het amendement spreekt over een pakket van maatregelen en in de kadernota staat een hele lijst van onderwerpen. We zullen daar op dit moment nog niet in detail op ingaan maar als voorbeeld waarop we niet willen bezuinigingen (en dat is tevens een voorbeeld van de zwakkeren in de samenleving) is de € 8.000 op de groep die bij Accent avondonderwijs volgt. Gelukkig staan we hier niet alleen in want ook het CDA en de VVD hebben zich hierover al positief uitgesproken.

Kritisch zullen we naar de investeringsplannen moeten kijken en het lijkt erop dat b.v. het Mobiliteitsplan mogelijkheden biedt om zaken wel of niet te doen of om ze voor een bepaalde tijd uit te stellen.

Bij het uitstellen van investeringen in het onderwijs staat de ChristenUnie op het standpunt dat tijdelijke huisvesting niet  meer mag kosten dan nieuwbouw.

Bij beheer en onderhoudsprogramma’s lijken eventuele bezuinigingen minder makkelijk te realiseren. Bij niveau B van groenonderhoud heb je het al over minimaal niveau dat aanvaardbaar is voor je gemeente.

Uitstellen van onderhoud op materiaal is een gevaarlijke exercitie omdat je in eerste instantie geen geld uitgeeft maar dat later de kosten van herstel flink hoger kunnen zijn dan dat je bespaard hebt op het onderhoud.

Natuurlijk gaan we ook kijken naar voorzieningen en subsidies. Wat ons betreft ligt de nadruk op het verlenen van subsidies gekoppeld aan activiteiten die de jeugd ten goede gaat komen. We beseffen dat de uitwerking niet altijd gemakkelijk zal zijn, als je b.v. al kijkt naar sportactiviteiten en hoe hanteer je dan een verdeelsleutel?

Naar onze opvatting moet de gemeente sturend bezig zijn naar organisaties die met subsidie gebruik maken van gebouwen die door de gemeente beschikbaar zijn gesteld. Het zou zomaar kunnen zijn dat door clustering van activiteiten gemeentelijk vastgoed afgestoten kan worden. Het college zou bezig zijn met de inventarisatie van het gemeentelijk vastgoed en tegelijkertijd met de uitbesteding van exploitatie van maatschappelijke accommodaties. Vraag: Zijn deze trajecten op elkaar afgestemd en kan het college aangeven wanneer dit met de raad gedeeld gaat worden.

Wij hebben al eerder gevraagd naar de stand van zaken rond het ouderencentrum Berkel. De wethouder gaf als antwoord een broedende kip moet je niet storen maar de maand mei met het leggen van een ei is ruimschoots voorbij. Bij ons blijft de vraag nog steeds hangen is een dergelijk centrum nu noodzaak of hebben we het over een luxe probleem. Is het laatste het geval dan kunnen we de euro’s beter elders inzetten. Wanneer geeft het college hierover uitsluitsel?

Een ander gevoelig onderwerp lijkt de bibliotheek te zijn. In elke kern een vestiging mag geen discussiepunt zijn. Overigens is dat voor de toekomst in onze digitale wereld maar de vraag.

We kunnen er niet om heen dat er een afnemende vraag is naar boeken en ook de opmars van e-readers zal het aantal abonnees van bibliotheken doen afnemen. Wij hebben het idee dat ook de directie van de bibliotheek het niet weet omdat de door hen beloofde toekomstvisie nog steeds niet gepubliceerd is

Het onderwerp grondbeleid, en de bijbehorende grexen, is een molensteen voor Lansingerland. Hoewel Lansingerland daarin niet uniek is, is het maar de vraag of de landelijke politiek dit voor de betrokken gemeenten wil oplossen.

We hebben niet direct het idee dat dit schip al vlot getrokken is of is hier ook weer sprake van een broedende kip?

Iedereen is het erover eens dat we graag de huizenbouw vlot willen trekken alleen de uitvoering is niet zo eenvoudig omdat banken, projectontwikkelaars en andere partijen hun eigen agenda en belangen hebben. Toch ideeën van erfpacht maar ook betaalbare woningen om doorstroming te stimuleren spreken ons aan en moeten punt van inzet zijn. Als we in dat verband de grondprijs kunnen beïnvloeden moeten we dit zeker niet nalaten.

Inmiddels hebben we braakliggende gronden en alle initiatieven ten spijt zullen allerlei plannen om iets met deze gronden te doen geld gaan kosten behalve als we de natuur het werk laten doen. Een beetje extra groen in onze Parkstad gemeente kan geen kwaad.

Overigens, raad en college, laten wij bij alle bezuinigingen niet uit het oog verliezen dat wij ook met elkaar ambities hebben uitgesproken in het document “Lansingerland op weg naar 2040” met kernthema’s: sociale samenhang, glastuinbouw als motor, woningbouw en ontwikkelen van groengebieden.

Bij de WMO zal het in de komende tijd steeds moeilijker worden om het financieel binnen de kaders te laten verlopen. Wel is het zo dat je steeds vaker hoort, en daar is de ChristenUnie het van harte mee eens, dat hulp en middelen pas ingezet worden als er behoefte en noodzaak is. De al oude gedachte uit het tijdperk van de (her) ontdekking van het individualisme ‘ik heb ergens recht op’ is niet meer van deze tijd. We zullen moeten wennen aan het gegeven dat we hulpmiddelen (zoals b.v. rollators) zelf gaan betalen en ook meer gaan bijdragen aan b.v. aanpassingen aan woningen etc.

De ChristenUnie staat voor een bloeiende samenleving met bereikbare voorzieningen, ondersteuning voor wie daar hulp bij nodig heeft want de samenleving dat zijn we samen. In tijden van verandering vraagt dat andere keuzes en andere vertrekpunten maar die verantwoordelijkheid willen we graag nemen.

Het college noemt op blz.25 van de Kadernota nog diverse politieke wensen of ombuigingen. Uiteraard gaan wij daar nu niet in detail op in want dat zijn straks gesprekspunten in het politiek overleg om te komen tot een zomerakkoord.

Afsluitend, voorzitter, het zal een flinke uitdaging voor ons allen worden om aan dit akkoord handen en voeten te geven.

De ChristenUnie gaat het proces in met een positief gevoel omdat wij het idee hebben dat alle partijen dit akkoord graag willen opstellen. Het zou toch fantastisch zijn als we straks kunnen melden dat de hele raad een akkoord steunt dat in het belang is voor heden en toekomst van alle inwoners van Lansingerland!