Deze bespreking was een eerste behandeling. De accountantsverklaring was namelijk nog niet bij de jaarstukken gevoegd, vanwege de problematiek rondom de persoonsgebonden budgetten bij de Sociale Verzekeringsbank. De accountantsverklaring zal later nog toegevoegd worden aan de jaarstukken, waarna alleen deze verklaring nog zal worden besproken. 
De jaarstukken vormen hét moment om terug te kijken op wat de gemeente in het afgelopen jaar heeft gedaan en hoe het jaar financieel is afgesloten. Op dit laatste punt waren de jaarstukken zeer positief. Lansingerland heeft het jaar positief afgesloten, met een positief saldo van 19,9 miljoen euro. Dit is een mooi teken dat het de goede kant op gaat met de financiën van de gemeente. Het overschot wordt echter voornamelijk veroorzaakt door externe ontwikkelingen, zoals een lage rente en een gunstige actualisatie van de grondexploitaties. Dit positieve saldo is dan ook zeker geen reden om een ander financieel beleid te gaan voeren. Als er iets gebeurt kan de financiële situatie zomaar weer anders zijn. 

In de jaarrekening kwamen ook een aantal andere positieve punten, en een aantal punten die beter kunnen, voor, die ChristenUnie-raadslid Jurjen Dieleman heeft benoemd in zijn bijdrage. Deze bijdrage kunt u hieronder lezen.

Voorzitter,

Vanavond ligt het eerste concept van de jaarstukken voor ons. Hoewel de verklaring van de accountant nog ontbreekt, kunnen we hiermee al wel een groot deel van de balans van 2015 opmaken. Als we naar het financiële aspect van de jaarrekening kijken, dan zien we een mooi resultaat. We sluiten het jaar 2015 af met een veel hoger overschot dan we van tevoren hadden verwacht. Het jaarrekeningresultaat verbetert met 13,2 miljoen ten opzichte van de verwachting die uit de najaarsnota kwam. Ook het weerstandsvermogen is sneller gestegen dan verwacht en was eind 2015 al bijna 1,0. Het gaat financieel de goede kant op met Lansingerland. Dit is een compliment waard, aan het college, maar ook aan onszelf als raad. Het door ons vastgestelde beleid begint zijn vruchten af te werpen.

Tegelijkertijd dient opgemerkt te worden dat we er niet helemaal zijn. Bijna alle voordelen zijn het gevolg van externe effecten, die in de toekomst ook anders uit kunnen vallen. Het rentevoordeel bij de lage rentestand van dit moment is daar een sprekend voorbeeld van. Een positieve jaarrekening is dus mooi, maar laten we niet vergeten dat er nog grote uitdagingen liggen voor Lansingerland. We hebben nog steeds een hoge schuldenlast, waarmee we hard aan de slag moeten. Tijdens de campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 gaven wij als ChristenUnie al aan dat de gouden tijden van voor de crisis mogelijk niet terug zouden keren. Naar ons idee gingen we over naar een nieuwe werkelijkheid, ook andere partijen gaven dit aan, die er financieel minder rooskleurig uit zou zien. Dit idee hebben wij nog steeds. Laten we ons dan ook niet direct rijk rekenen en ons hele beleid overhoop gooien. We kunnen het college dan ook steunen in hun voornemens. Het ijs is weer ietsje aangesterkt, maar laten we er nog geen heel peloton overheen jagen.

Voorzitter, wij waren positief over de opzet van deze jaarstukken. Het was dit jaar niet alleen een financieel en technisch document. Er was ook een aanzienlijke hoeveelheid aandacht voor de visie en plannen van het college en de gemeenteraad. In de jaarstukken werd goed duidelijk wat de stand van zaken hiervan was. Dit laat mooi zien dat ook een gemeente die weinig financiële speelruimte heeft een visie kan hebben. Wij hopen dat deze positieve lijn wordt voorgezet en dat ook in volgende P&C-documenten vanuit een visie wordt geredeneerd en niet alleen met een financieel-technische bril wordt gekeken.

Dan nu over naar een aantal punten uit de jaarstukken die ons opvielen als positief en die wij hier graag willen benoemen. Allereerst de reserve grondbedrijf. Wij zien het voorstel van het college met belangstelling tegemoet. Het lijkt ons positief om de risico’s van de GREX’en en de overige gemeentelijke taken te scheiden, om beter in beeld te hebben hoe we er voor staan, naast de grondexploitaties.

De grondexploitaties blijven natuurlijk een aandachtspunt. Dit gaat niet alleen om woningbouw, maar natuurlijk ook over bedrijventerreinen. Een aantal weken geleden hebben we hier een zeer heldere presentatie over gehouden, waaruit blijkt dat we hier hard mee bezig zijn. De verkopen blijven nog wat achter, drie kavels in plaats van zes, maar we hopen dat de verkoop van het kavel op Oudeland weer een boost geeft aan de verkoop en ontwikkeling van onze terreinen.

Een volgend economisch punt is de stedenband met Yangling waar we als raad een jaar geleden mee hebben ingestemd. Het is mooi om te zien dat hier nu al een concreet resultaat uit voortkomt, in de vorm van de bouw van de Chinese solarkas door een van onze ondernemers, met subsidie van de MRDH.

Ook op het gebied van duurzaamheid zijn een aantal positieve ontwikkelingen ingezet, zowel door de gemeente als door initiatieven vanuit de samenleving. Een mooi teken is ook dat het scheidingspercentage van afval omhoog is gegaan met de nieuwe manier van het ophalen van huisvuil. Zo is er een forse toename van de inzameling van kunststofverpakkingen. Tegelijkertijd zien we ook nog wel uitdagingen voor het duurzaamheidsprogramma en kan dit beleidsveld naar ons idee soms nog iets beter in the picture worden geplaatst. Zo is het jammer dat de beleidsnota en structuurvisie windenergie nog niet zijn opgesteld. Hier mag wat ons betreft nog iets meer aandacht voor zijn, in combinatie met het burgerinitiatief Lansingerwind.

In het sociaal domein zijn er ook een aantal positieve punten die wij graag willen benoemen. Zo zijn wij positief over de week van het Huwelijk. Ook zijn we blij dat er een inspiratiesessie is georganiseerd over het ondersteuningsaanbod aan jongeren na hun achttiende. Eerder hebben wij hier artikel 37 vragen over gesteld en we zijn blij om te zien dat dit nu ook echt vorm krijgt.

Voorzitter, we zouden natuurlijk nog veel meer positieve punten kunnen benoemen, zoals de samenwerking met HBR voor een nieuw sportveld, de bouw volgens planning van de WP2 en 3 school, maar dan ga ik zeker over mijn spreektijd heen. De voorgaande punten vielen ons in ieder geval in het bijzonder op.

Voorzitter, we gaan hier vanavond echter niet alleen maar complimenten uitdelen. Ook wij hebben nog een paar kritische punten. Het aantal op tijd beantwoorde artikel 37 vragen was 75,4 procent, in plaats van de norm van 95 procent. Dit vinden wij echt te laag. Om als raad goed ons werk te kunnen doen, dienen wij wel op tijd onze antwoorden te krijgen. In antwoord op een van onze technische vragen gaf het college aan dat dit nu beter gaat. Wij hopen dit resultaat inderdaad te gaan zien.

Verder waren wij verbaasd over de hoge kosten van de Rekenkamer in 2015. De bestemmingsreserve is vorig jaar bijna helemaal uitgeput, omdat een onderzoek duurder uitviel. Nu weten wij ook wel dat de Rekenkamer een bijzondere positie heeft in het openbaar bestuur, maar naar ons idee moet ook dit orgaan zich houden aan de beschikbaar gestelde budgeten en hier niet op eigen initiatief van afwijken. Dit jaar is deze reserve er namelijk niet meer.

Een laatste opmerking wil ik maken over de motie betalingsgedrag gemeente die wij vorig jaar hebben ingediend. Hierin werd het college opgeroepen om jaarlijks bij de jaarstukken te rapporteren over het betalingsgedrag van de gemeente. De wethouder was zeer positief over deze motie en de motie werd unaniem aangenomen door de raad. Toch is deze niet uitgevoerd, wat op zichzelf al een kwalijke zaak is. In antwoord op onze technische vraag hierover, geeft het college aan dat deze buiten beeld is geraakt, omdat de griffie geen lijst bijhield. Voorzitter, zo’n zwak antwoord had ik niet verwacht. De griffie is er voor de gemeenteraad, om voor ons te monitoren of onze eisen worden uitgevoerd. Een dergelijke lijst die de griffie nu bijhoudt is er dan ook voor ons, niet voor het college. Uiteraard kunnen zij daarvan gebruik maken, maar ik nam aan dat het college toch zelf ook wel een aantekening zou maken als een motie werd aangenomen die later uitgevoerd moest worden. Schijnbaar bestaan zulke lijsten niet en worden de moties van de gemeenteraad niet bijgehouden door het college. Dit terwijl de raad toch het hoofd is van de gemeente en iedereen hier in the end dus voor de raad werkt. Dit vinden wij echt een kwalijke zaak. Zonder cynisch te willen worden vraag ik mij nu toch af hoeveel moties niet zijn uitgevoerd, omdat er geen lijstje voor was. Dit antwoord viel ons in ieder geval echt tegen, maar we kijken graag vooruit naar het herstel van deze fout en de rapportage van het betalingsgedrag.