Auteur: Arjen Hofman, gemeenteraadslid ChistenUnie Lansingerland

De strook land waar het om gaat ligt aan de Munnikenweg, aan de noordkant van Berkel, tegen Zoetermeer en de N470 aan. Het gaat hier om een zogenaamde reststrook, een stuk land waar je niet veel mee kan qua ruimtelijke ontwikkeling. Door de hoogspanningskabels en ondergrondse leidingen kan je er geen woningen of bedrijven bouwen en het is te klein voor de huidige agrarische bestemming om er een goede bedrijfsvoering te voeren.

Tijd voor wat anders dus en zo diende zich een initiatief aan voor het aanleggen van een zogenaamd zonnepark of zonneweide, een groenstrook vol met zonnepanelen en een batterij om energie die niet direct op het stroomnet geleverd kan worden tijdelijk op te slaan. Persoonlijk vind ik een zonneweide lelijk en landschapsvervuiling. Dat vinden meer mensen en om die reden hebben we als gemeente in 2023 een Beleidskader Zonne-energie vastgesteld. Dat kader geeft precies weer dat we het niet wenselijk vinden om grote stukken land die we ook goed voor andere doeleinden kunnen gebruiken gaan inzetten voor zonneweides. Zonneweides willen we wel toestaan op reststukjes waar we verder niet zoveel mee kunnen, liefst langs grote wegen. Hier aan de Munnikenweg troffen we een initiatiefnemer die goed wist wat onze kaders zijn en ons vroeg om in lijn met ons eigen beleid zijn initiatief goed te keuren.

BOPA

Nu is sinds 2024 de Omgevingswet ingegaan en dat maakt dat de procedure voor een functiewijziging van een gebied nu iets anders verloopt. In dit geval moest de initiatiefnemer een Buitenplanse OmgevingsPlan Activiteit (BOPA) aanvragen. Het is buitenplans, omdat de huidige agrarische bestemming zonnepanelen niet toestaat. Dit is een vergunningsaanvraag, maar de gemeenteraad heeft in zulke gevallen het recht om een bindend advies over de aanvraag uit te spreken. De behandeling hiervan was afgelopen donderdag.

Net als ik vinden sommige partijen zonneweides lelijk, dat mag. Partijen mogen ook principieel tegen zonneweides zijn, zelfs als ze in het verleden voor ons beleidskader zonne-energie gestemd hebben (VVD), ze mogen ook vinden dat bedrijfsdaken eerst volgelegd moeten worden met zonnepanelen voordat je aan een zonneweide begint (Leefbaar3B) of de utopische wens uitspreken dat de gemeente deze strook aankoopt en er een fantastisch groenpark van maakt (CDA). Allemaal argumenten die je mag hebben, de meeste onzinnig, maar geen argumenten om iemand die aan alle voorwaarden voldoet de deur te wijzen.

Bij deze BOPA mocht de gemeenteraad een bindend advies geven aan het college om de vergunning wel of niet te verlenen. Bij een vergunningsaanvraag toets je aan het geldende beleid en dat lijkt een deel van onze raad niet te begrijpen. Als je betrouwbaar bestuur wilt zijn dan hoor je je eigen regels na te volgen en niet je eigen grillen te volgen. Zelfs als je principieel tegen het plaatsen van zonnepanelen in een weiland bent hoor je hier voor te stemmen, gewoon omdat je als overheid navolgbaar en betrouwbaar hoort te zijn en je eigen regels hoort na te volgen. Daar past geen broodje speciaal bij van een politicus die met zijn verkeerde been uit bed gestapt is.

Stempelmachine

Word je dan als gemeenteraad bij elke BOPA een stempelmachine en moet je alles maar goedkeuren wat langskomt, ook al ben je het er niet mee eens? Wat kan je als politicus dan wél doen als je dit echt niet wilt toestaan? Dan moet je zorgen dat je je beleid wijzigt. Dat beleid geeft het college van B&W kaders waar aanvragen aan getoetst kunnen worden. Als dat kader is “Wij willen nergens nooit niet zonneweides”, dan is dat helder, dan komt er nooit meer een initiatiefnemer bij ons die dat wil, want hij weet dat hij dat niet voor elkaar krijgt.

Bij ruimtelijk beleid heb je als gemeenteraad de kans om ontwikkelingen mogelijk of onmogelijk te maken, maar je kan niet volledig sturen op de uitkomst, omdat je als gemeente niet alle grond zelf in handen hebt. Als je dan zoals nu geconfronteerd wordt met een initiatief dat sommige partijen eigenlijk niet wilden dan moet je als politiek je verlies nemen, de aanvraag goedkeuren en daarna kijken of je wellicht je beleid wilde wijzigen. Dan kan je het voor een volgende aanvraag regelen zoals je het wilt.

Competente bestuurders

Leefbaar 3B, CDA en VVD kozen er in de raadsvergadering voor om tegen de BOPA te stemmen, ze bogen het voorstel voor een positief bindend advies om in een negatief bindend advies. Dat plaatst ons college voor een enorm dilemma: ze kunnen de aanvraag alleen beargumenteerd afwijzen en de argumentatie die deze partijen hebben gegeven deugt niet, want het gaat in tegen ons eigen vastgestelde beleid. Het college moet dus nu kiezen tussen het ingaan tegen het bindende advies van de raad of een aanvraag afwijzen waarvan ze weet dat elke rechtbank de motivatie onderuit haalt. Een modderpoel dus.

Ik schaam mij voor de bestuurlijke incompetentie van mijn collega-raadsleden en ondanks dat dit ingewikkelde materie is en wij ook maar een stelletje goedwillende amateurs (lekenbestuurders) zijn wens ik onze gemeente raadsleden toe die snappen waar ze mee bezig zijn. Op 18 maart hebt u als inwoners weer de mogelijkheid om u uit te spreken welke gemeenteraadsleden u wilt. Daarin zijn standpunten belangrijk, maar waarschijnlijk hebt u nog liever bestuurders die snappen hoe besturen werkt. Doe er uw voordeel mee.